https://www.dnews.gr/ Publication date: 12/09/2025 07:10 Similar Stats ranking (Greece): 37 link Δεκαέξι ερωταπαντήσεις για το νέο εργασιακό νομοσχέδιο και ένα συμπέρασμα
Οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου στηρίζουν, προστατεύουν και ωφελούν τους εργαζόμενους, όπως προπαγανδίζει η κυβέρνηση και τα φιλικά της ΜΜΕ, ή απορρυθμίζουν ακόμη περισσότερο τις εργασιακές σχέσεις;
Δόθηκε στη δημοσιότητα πριν από λίγες ημέρες το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας με τον ευφάνταστο τίτλο «Δίκαιη Εργασία για Όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας- Στήριξη στον Εργαζόμενο- Προστασία στην Πράξη».
Είναι όμως έτσι; Οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου στηρίζουν, προστατεύουν και ωφελούν τους εργαζόμενους, όπως προπαγανδίζει η κυβέρνηση και τα φιλικά της ΜΜΕ, ή απορρυθμίζουν ακόμη περισσότερο τις εργασιακές σχέσεις; Ας δούμε τα βασικά του σημεία μέσα από 16 ερωταπαντήσεις:
1) Μέχρι πόσες ώρες μπορεί να διαρκεί νόμιμα η ημερήσια εργασία; Με το νομοσχέδιο η νόμιμη διάρκεια απασχόλησης σε έναν εργοδότη μπορεί να φθάνει έως και τις 13 ώρες την ημέρα. Με απλά λόγια, ένας εργαζόμενος που θα ξεκινάει δουλειά στις 8 το πρωί, θα σχολάει στις 9 το βράδυ. Και αν η κατοικία του βρίσκεται μακριά από τον τόπο εργασίας και αφού και το διάλειμμα δεν προσμετράται στον εργάσιμο χρόνο, οι ώρες αυτές εννοείται πως θα είναι περισσότερες (επομένως δεν θα τηρείται η νομοθετική πρόβλεψη για 11ωρη ημερήσια ανάπαυση). Αυτό δε θα ισχύει αδιακρίτως για όλους τους εργαζόμενους, όλους τους κλάδους, όλες τις ειδικότητες, ακόμη και για τα βαριά και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Σε μια εποχή που η τεχνολογική πρόοδος δίνει τη δυνατότητα να μειωθεί ο χρόνος εργασίας, στη χώρα μας νομιμοποιείται το ημερήσιο 13ωρο!
2) Μήπως η 13ωρη εργασία είναι προς το συμφέρον των εργαζομένων; Προφανώς όχι! Δεκατρείς ώρες εργασίας σημαίνουν πλήρη εξάντληση του εργαζόμενου, ελάχιστες ώρες ξεκούρασης, διάλυση κάθε έννοιας προσωπικής και οικογενειακής ζωής, ανατροπή στον οικογενειακό προγραμματισμό, πλήγμα στα δικαιώματα των μισθωτών στην ανάπαυση, την αναψυχή, τη μόρφωση, τον πολιτισμό, την κοινωνική ανάπτυξη, περισσότερα εργατικά ατυχήματα λόγω κόπωσης, δυσμενείς επιπτώσεις στο δημογραφικό.
3) Η 13ωρη ημερήσια απασχόληση δεν προβλεπόταν μέχρι τώρα; Το επιχείρημα της κυβέρνησης είναι ότι ήδη ισχύει η 13ωρη εργασία σε δύο εργοδότες, οπότε με το νομοσχέδιο δεν αλλάζει κάτι. Ηδιαφορά όμως είναι ότι η εργασία σε δύο εργοδότες αποτελεί (θεωρητικά) επιλογή των εργαζομένων, ενώ η υπερωριακή απασχόληση σε έναν εργοδότη ουσιαστικά υποχρέωσή τους. Άλλωστε το 13ωρο σε δύο εργοδότες, που το καθιέρωσε η ίδια κυβέρνηση με προηγούμενο νόμο, δεν ήταν κάτι θετικό. Δεν μπορείς να επικαλείσαι ένα κακό μέτρο, για να επιβάλεις ένα χειρότερο.
4) Το 13ωρο είναι υποχρεωτικό για τον εργαζόμενο ή προαιρετικό, όπως υποστηρίζει η κυβέρνηση; Η9ηώραημερήσιας εργασίας είναι ήδη από τον νόμο υποχρεωτική (υπερεργασία). Με το νομοσχέδιο και οι υπόλοιπες τέσσερις ώρες μετά την 9η (10η, 11η, 12η και 13η), γίνονται υποχρεωτικές για τον εργαζόμενο, αφού, όπως προβλέπει ήδη ο νόμος, «αν παρουσιαστεί ανάγκη για εργασία πέρα από τη συμφωνημένη ή τη συνηθισμένη, ο εργαζόμενος έχει υποχρέωση να την παράσχει, αν είναι σε θέση να το κάνει και η άρνησή του θα ήταν αντίθετη με την καλή πίστη». Ακόμη όμως και αν θεωρηθεί απαραίτητη η συναίνεση του εργαζομένου για υπερωριακή εργασία από τη 10η έως τη 13η ώρα, όσοι έχουν στοιχειώδη γνώση των συνθηκών της αγοράς εργασίας και της ετεροβαρούς σχέσης εργοδότη-εργαζόμενου, καταλαβαίνουν ότι ο εργαζόμενος στην πράξη δεν θα μπορεί να την αρνηθεί. Η «συναίνεσή» του θα είναι προϊόν πίεσης και εκβιασμού.
5) Μα το 13ωρο δεν το ζητούν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση; Πρόκειται για κυνικό επιχείρημα: η κυβέρνηση που έχει οδηγήσει τον κόσμο της εργασίας σε κατάσταση φτωχοποίησης με τους χαμηλούς μισθούς και την ανεξέλεγκτη ακρίβεια, χρησιμοποιεί ως άλλοθι για την πολιτική της τις ανάγκες επιβίωσης των εργαζομένων. Όταν ένας εργαζόμενος πρέπει να δουλέψει 13 ώρες την ημέρα για να ζήσει, αυτό δεν μπορεί να νομιμοποιείται με θεσμικό τρόπο.
6) Μπορεί ο εργαζόμενος να υποχρεωθεί να εργαστεί επί 13 ώρες την ημέρα για περισσότερες από 37,5 ημέρες τον χρόνο, αφού το ανώτατο όριο υπερωριών σήμερα είναι 150 ώρες ετησίως; Εάν η επιχείρηση λάβει από το Υπουργείο Εργασίας ειδική άδεια υπέρβασης του ανώτατου ορίου υπερωριών των 150 ωρών ετησίως, τότε ο εργαζόμενος μπορεί να υποχρεωθεί να εργαστεί για πάνω από 37,5 ημέρες τον χρόνο επί 13 ώρες την ημέρα.
7) Επιτρέπεται η υπερωριακή απασχόληση στην εκ περιτροπής εργασία; Με το ισχύον καθεστώς απαγορεύεται η υπερωριακή απασχόληση στην εκ περιτροπής εργασία (απασχόληση για λιγότερες ημέρες την εβδομάδα με πλήρες ημερήσιο ωράριο εργασίας), προκειμένου να προστατεύονται οι εργαζόμενοι, να στηρίζεται η πλήρης απασχόληση και να μην αποτρέπονται νέες προσλήψεις. Με το νομοσχέδιο η υπερωριακή απασχόληση επιτρέπεται και στην εκ περιτροπής εργασία. Τούτο σημαίνει ότι μια επιχείρηση δεν θα έχει λόγο να προσλάβει ένα νέο εργαζόμενο, αφού θα μπορεί να απασχολεί υπερωριακά έναν εκ περιτροπής ήδη εργαζόμενό της ή ότι θα μπορεί να προσλαμβάνει εργαζόμενους, που θα δουλεύουν και μάλιστα υπερωριακά μόνο τις ημέρες που υπάρχει φόρτος εργασίας. Στην περίπτωση δε της επιβολής της εκ περιτροπής εργασίας μονομερώς από τον εργοδότη, η υπερωριακή απασχόληση θα φανερώνει ότι η επίκληση του περιορισμού των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων (προκειμένου να είναι νόμιμη η εκ περιτροπής απασχόληση) ήταν προσχηματική. Αν υπάρχει ανάγκη για υπερωριακή εργασία, ποιος ο λόγος να δουλεύει ο εργαζόμενος εκ περιτροπής;
8) Προστατεύεται από την απόλυση ο εργαζόμενος που αρνείται να εργαστεί 13 ώρες την ημέρα, όπως διατείνεται η κυβέρνηση; Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, ο εργαζόμενος δεν επιτρέπεται να απολυθεί, αν αρνηθεί να εργαστεί επί 13 ώρες την ημέρα, μόνο αν δεν είναι σε θέση να παράσχει υπερωριακή απασχόληση και η άρνησή του αυτή δεν είναι αντίθετη με την καλή πίστη. Ηαπαγόρευση απόλυσης βέβαια δεν σημαίνει ότι ο εργοδότης δεν μπορεί να καταγγείλει τη σύμβαση εργασίας, αρνούμενος ότι η απόλυση έγινε επειδή ο εργαζόμενος δεν θέλησε να δουλέψει 13ωρο, οπότε ο τελευταίος ή θα αποδεχθεί την απόλυση ή θα αναγκαστεί να προσφύγει στη χρονοβόρα, δαπανηρή και αβέβαιη ως προς το αποτέλεσμα δικαστική διαδικασία, όπου θα πρέπει να αποδείξει ότι δεν ήταν σε θέση να εργαστεί υπερωριακά και ότι η άρνησή του δεν ήταν αντίθετη με την καλή πίστη. Επισημαίνεται ότι ένα από τα πρώτα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση της ΝΔ, όταν εκλέχθηκε το 2019, ήταν η κατάργηση του νόμου που επέτρεπε την απόλυση μόνο για βάσιμο λόγο, οπότε πλέον ο εργοδότης δεν έχει υποχρέωση να αιτιολογήσει την οποιαδήποτε απόλυση. Ηπολυδιαφημιζόμενη, επομένως, προστασία του εργαζομένου από την απόλυση είναι στην καλύτερη περίπτωση εξαιρετικά αδύναμη και στη χειρότερη προσχηματική.
9) Μπορεί ο εργοδότης, αντί για απόλυση, να επιφέρει άλλη μεταβολή στους όρους εργασίας ενός εργαζομένου που αρνείται την 13ωρη απασχόληση; Το νομοσχέδιο δεν αναφέρει τίποτε για την περίπτωση αυτή. Άρα ο εργοδότης είναι ελεύθερος να προβεί σε οποιαδήποτε άλλη ενέργεια σε βάρος του εργαζομένου που αρνείται να εργαστεί για 13 ώρες την ημέρα (π.χ. μετακίνηση σε άλλη θέση, μη χορήγηση οικειοθελών παροχών κ.λπ.).
10) Καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές για τις προσαυξήσεις σε υπερωριακή απασχόληση, νυχτερινή εργασία και εργασία σε Κυριακές και αργίες; Με το νομοσχέδιο οι προσαυξήσεις για την υπερωριακή απασχόληση, τη νυχτερινή εργασία και την εργασία σε Κυριακές και αργίες δεν υπόκεινται σε ασφαλιστικές εισφορές. Με το μέτρο αυτό είναι φανερό ότι ωφελούνται οι εργοδότες, αφού οι υπερωρίες κ.λπ. γίνονται πιο φθηνές γι’ αυτούς. Ταυτόχρονα βλάπτονται οι εργαζόμενοι, αφού η κατάργηση των ασφαλιστικών εισφορών στις προσαυξήσεις θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της μελλοντικής σύνταξής τους, αλλά και ο ΕΦΚΑ, αφού μειώνονται τα έσοδά του από ασφαλιστικές εισφορές.
11) Μπορεί με ατομική συμφωνία να διευθετηθεί ο χρόνος εργασίας και για πόσο χρονικό διάστημα; Το νομοσχέδιο δίνει τη δυνατότητα διευθέτησης του χρόνου εργασίας με ατομική συμφωνία από ετήσια μέχρι εβδομαδιαία βάση. Δηλαδή θα μπορεί ο εργοδότης μετά από συμφωνία με τον εργαζόμενο να συμφωνήσει (στην πραγματικότητα να επιβάλει, αφού ο η αδύναμη πλευρά, δηλαδή εργαζόμενος, θα είναι δύσκολο να αρνηθεί) 10ωρη εργασία για κάποιες ημέρες (χωρίς πρόσθετη αμοιβή για υπερωριακή εργασία), με αντάλλαγμα μειωμένο ωράριο ή ρεπό κάποιες άλλες ημέρες ακόμα και σε εβδομαδιαία βάση (με τον προηγούμενο νόμο της ΝΔ η διευθέτηση του χρόνου εργασίας επιτρεπόταν σε εξαμηνιαία βάση). Με το μέτρο αυτό εξυπηρετούνται οι επιχειρήσεις σε περιόδους φόρτου εργασίας, ενώ η προσωπική και οικογενειακή ζωή των εργαζόμενων με τις ξαφνικές αλλαγές του ωραρίου από εβδομάδα σε εβδομάδα διαλύεται.
12) Τι αλλάζει με την άδεια αναψυχής; Με το ισχύον καθεστώς επιτρέπεται η κατάτμηση της ετήσιας άδειας σε περισσότερες περιόδους μετά από αίτηση του εργαζόμενου, με την απαραίτητη προϋπόθεση ότι η μία από τις περιόδους αυτές θα περιλαμβάνει 12 εργάσιμες ημέρες για την εξαήμερη εβδομαδιαία εργασία και 10 εργάσιμες ημέρες για την πενθήμερη. Με το νομοσχέδιο η κατάτμηση της άδειας εξακολουθεί να ισχύει, αλλά οι παραπάνω 12 ημέρες μειώνονται σε 6 και οι 10 σε 5. Αυτό βέβαια μπορεί να γίνει, αν το ζητήσει ο εργαζόμενος και εφόσον το επιθυμεί. Η «αίτηση» και η «επιθυμία» όμως μπορούν να εξαναγκαστούν από τον εργοδότη, εφόσον αυτό βολεύει στην επιχείρησή του, και έτσι οι εργαζόμενοι θα στερηθούν τη δυνατότητα πραγματικής ξεκούρασης για 15 ημέρες το καλοκαίρι.
13) Η ευελιξία στην εργασία δεν συμφέρει τους εργαζόμενους; Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, στις επιχειρήσεις που ισχύει η ψηφιακή κάρτα εργασίας, μπορεί να συμφωνηθεί μεταξύ του εργοδότη και των εργαζομένων δυνατότητα προσέλευσής τους στην εργασία μέχρι και 120 λεπτά μετά το δηλωμένο ωράριο. Αυτή όμως η «ευελιξία» δίνει τη δυνατότητα στον εργοδότη να αλλάζει άτυπα το ωράριο εργασίας και να αφήνει απλήρωτες υπερωρίες.
14) Είναι αλήθεια ότι με το νομοσχέδιο θεσμοθετούνται fast track προσλήψεις για 1-2 ημέρες; Πράγματι, στο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι ένας εργοδότης μπορεί να προσλαμβάνει εργαζόμενους για την κάλυψη επειγουσών αναγκών (όπως ο ίδιος θα τις κρίνει ή θα τις ονομάζει) για μία ή δύο ημέρες την εβδομάδα (ή για λιγότερες ώρες) μέσω μιας ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής. Οι εργαζόμενοι θα είναι σε αναμονή και θα καλούνται να απαντήσουν στο μήνυμα του εργοδότη για το αν αποδέχονται ή όχι την εργασία με τους συγκεκριμένους όρους. Έτσι όμως οι τελευταίοι θα βρίσκονται σε διαρκή αναμονή για περιστασιακή και κακοπληρωμένη δουλειά, με όρους που δεν θα μπορούν να διαπραγματευθούν. Γίνονται αναλώσιμοι, χωρίς δικαιώματα, και η μόνιμη και σταθερή εργασία γι’ αυτούς θα φαντάζει άπιαστο όνειρο.
15) Είναι αλήθεια ότι με το νομοσχέδιο διευκολύνονται οι απολύσεις; Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, αν ένας εργαζόμενος απουσιάσει 5 ημέρες από την εργασία του χωρίς άδεια, ανεξάρτητα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει και από τον λόγο της απουσίας του, θεωρείται ότι αποχώρησε οικειοθελώς, και φυσικά δεν παίρνει αποζημίωση όσα χρόνια κι αν έχει εργαστεί στον ίδιο εργοδότη. Μέχρι σήμερα ο χρόνος που έπρεπε να περάσει, για να θεωρηθεί ότι ένας εργαζόμενος παραιτήθηκε, ήταν 10 ημέρες.
16) Μήπως με το νομοσχέδιο ενισχύεται ο θεσμός ων συλλογικών διαπραγματεύσεων; Το αντίθετο. Σε μια περίοδο που η χώρα μας έχει υποχρέωση να ενισχύσει τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και να ρυθμίσει το νομοθετικό πλαίσιο με σκοπό το ποσοστό κάλυψης από συλλογικές συμβάσεις εργασίας να ανέρχεται στο 80% τουλάχιστον των εργαζομένων (σήμερα το ποσοστό είναι κάτω από 25%), όπως ορίζει σχετική ευρωπαϊκή οδηγία, με το επίμαχο νομοσχέδιο, όλα τα θέματα ωραρίου εργασίας διευθετούνται με ατομικές συμφωνίες μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου. Και σε μια ατομική συμφωνία είναι φανερό ποιος είναι ο κερδισμένος! Συμπέρασμα: Με το νέο εργασιακό νομοσχέδιο συνεχίζεται η αντεργατική πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ.
Μια πολιτική που καταργεί εργατικά δικαιώματα, διαλύει τις εργασιακές σχέσεις, βάζει ταφόπλακα στο οκτάωρο, αυξάνει τις ώρες εργασίας, ελαστικοποιεί τα ωράρια, καθιερώνει απλήρωτες υπερωρίες, συρρικνώνει το εργατικό εισόδημα λόγω της ακρίβειας και της αισχροκέρδειας, εντείνει την εκμετάλλευση, απαξιώνει την εργασία και τους εργαζόμενους, αδρανεί για την επαναφορά των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων, περιορίζει δραστικά τη Διαιτησία, αποδυναμώνει την Επιθεώρηση Εργασίας, απορρυθμίζει το Εργατικό Δίκαιο, ενισχύει την εργοδοτική αυθαιρεσία, μεροληπτεί υπέρ των μεγάλων συμφερόντων, γιγαντώνει την κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων. Και όλα αυτά τα ονομάζει «μέτρα προστασίας και στήριξης των εργαζομένων», «δίκαιη εργασία για όλους».
Δηλαδή μας κοροϊδεύει κι από πάνω. Φανερά και αναίσχυντα. Γι’ αυτό και δεν αρκεί το αίτημα της απόσυρσης του νέου αντεργατικού νομοσχεδίου. Αυτή η κυβέρνηση των ακραία ταξικών πολιτικών σε βάρος του κόσμου της μισθωτής εργασίας πρέπει να φύγει! (Ο Θέμης Αχτσιόγλου είναι δικηγόρος) Δες όλες τις ειδήσεις και τα νέα τη στιγμή που συμβαίνουν